Sahifamiz orqali Jaholatga qarshi ma’rifat insho rejasi bilan topishingiz mumkin. Jaholatga qarshi ma’rifat haqida batafil.
Jaholatga qarshi ma’rifat insho.
Ko`rinishdan tuproqdayin oddiy gohi,
Yerday hokisor, yerdan uzilmas nigohi.
Sherday na`ra tortgan ammo kerak chog`i
Ma`rifatli mard insonlar kerak bizga.
Ko`ngilda pok niyat bo`lsa nur bulog`i,
Jaholatga qarshi chiqqan har bir oni,
Butun dunyo qalqonlari, qosh-qarog`i
Ma`rifatga to`la zotlar kerak bizga.
(Muhammad Yusuf)
Reja:
1.Jaholat va ma’rifat.
2.Ma’rifat nurining inson qalbida namoyon bo’lishi.
3. Ma’rifat nihollari – birgalikda olamni qutqaraylik.
Jaholat va ma’rifat.
Kurrai Zamin yaralib, mo`jizalar ila inson zoti paydo bo`libdi-ki, u hamisha intilishlar, yangilanishlar, yorqin va oydin hayot, tinchlik va baxt sari intilib yashaydi, ibtidodan go`zal intixo sari kurashib, tirmashib intilaveradi. Yuksak cho`qqilarni ko`zlayveradi.
Jaholat –bu juda ham qora so’z bo’lib, inson qalbini bulg’ovchi tuyg’u bo’lib hisoblanadi.
Jaholat va johillik hech qachon o’z- o’zidan paydo bo’lmaydi. Ya’ni insonga nafrat, unga ezgu amallarni tilamaslik hech qachon o’z- o’zidan paydo bo’lmaydi. Nimadir bunga motiv bo’ladi-ki, inson qalbida qandaydir kuchli qo’rquvmi, yoki kuchli nafrat tugunimi paydo bo’ladiki inson ma’rifati va aql-u zakovati ojizlik yoki zaiflik qilib bu qo’rquv yoki nafratni yenga olmaydi.
Natijada esa jaholat insonni asta-sekin o’z domiga tortib ketaveradi, o’zining zulmat, qo’rqinch va alamga to’la yutib yuboruvchi yo’laklari sari yetaklayveradi. Inson ruhan kuchi, ma’nan kuchli yetuk bo’lsa bu jaholat domi zulmatini o’z ziyosi ila yengib chiqa oladi.’
Ma’rifat nurining inson qalbida namoyon bo’lishi.
Ma’rifat nurining kuchi ko’plab qurbonlaridan keyin va nihoyat jaholat zulmati ustidan g’alaba qozonadi. Ammo inson zoti bor ekan ular hamisha kurashda bo’ladi : jaholat va ma`rifat.
Inson zoti yaralibdiki, hali hanuzgacha har taraflama yuksalish va komil inson bo`lish ilinjida yashayveradi va buning uchun tinmay izlanishlar qiladi.
Bunga yaqqol dalil sifatida ibtidoiy odamlarning hayot uchun kurashishda jamoalarga birlashishi. mehnatga moslashib mehnat qurollari, ovchilik, uy-ro`zg`or buyumlarini yaratishi, kiyimlar yaratishi, g`orarda yashashga moslashishi hayot uchun kurashning eng qadimgi ilk belgilari sifatida ko`rishimiz mumkin.
Muloqotni, so`zlarni o`rganishi , imo-ishoralarni tushungani ham ularning hayot uchun kurashishlarida yetakchi o`rin bo`lib hisoblanadi.
Inson miyasi asta-sekin rivojlanib borishi doirasida ularning miyasida yozuv, bilim olish, bilim kabi narsalarning ham rivojlanib borishi kuzatilgan. Ularning ilk yozuvlari sifatida qoyatosh va g`orlardagi turli rasmlarni misol qilishimiz mumkin.
Bular insoniyatda paydo bo`lgan ma`rifatning ilk nishonalari edi desak adashmaymiz. Odamlar rivojlana borishi bilan ma`rifat va madaniyat tushunchalari ham chambarchas holda asta-sekin kengayib bordi. Har bitta soha kengayib inson tamadduni rivojiga keng miqyosda hissa qo`sha bordi.
Insonda ma`rifat ona qornidaligidayoq rivojlanib boshlaydi. Demoqchimanki, agar ona qornidaligidayoq bolaga mehr, e`tibor berilsa. u tug`ilgandan voyaga yetgunga qadar go`zal xulq-atvor, odob va bilim egasi qilib tarbiyalansa bunday insonda hech qachon jaholat nishonasi uchramaydi.
Bunday insonlar o`z mehr- oqibati, iymon-e`tiqodi va ezgu amallari ila atrofdagi shaxslarga ziyo va ma`rifat nurini taratadilar. Atrofdagilarni ma`rifatli bo`lishga yetaklamoq uchun bor kuch g`ayratlarini qaratadilar.
Ma’rifat nihollari – birgalikda olamni qutqaraylik.
Ma`rifat yillar davomida tarbiyalanib boradi va inson qalbiga singib boradi. Inson ma`rifatning oltin mevasi bo`lgan kitoblardan ziyo nurini oladi. Inson qancha ko`p bilim olsa, bilim olish uchun tirishsa. demakki bilingki, bu insonda MA`RIFAT NIHOLLARi bo’y cho’zmoqda. Bunday insonlarga e`tibor berilsa, qo`llab-quvvatlansa, albatta nihollar ko`kka yuksalib bo`y cho`zaveradi.
Bunday nihollarning ko`kka intilishlariga qarshilik tug`diradigan shunday bir kuch borki, u qalbingizdagi quyosh nurlarini tuman bo`lib to`sib qo`yishga urinadi. Shu o`rinda jaholat tushunchasiga keladigan bo`lsak, Jaholat –bu juda ham qora so`z bo`lib, inson qalbini bulg`ovchi tuyg`u bo`lib hisoblanadi.
Jaholat va johillik hech qachon o`z- o`zidan paydo bo`lmaydi. Ya`ni insonga nafrat, unga ezgu amallarni tilamaslik hech qachon o`z- o`zidan paydo bo`lmaydi. Nimadir bunga motiv bo`ladi-ki, inson qalbida qandaydir kuchli qo`rquvmi, yoki kuchli nafrat tugunimi paydo bo`ladiki inson ma`rifati va aql-u zakovati ojizlik yoki zaiflik qilib bu qo`rquv yoki nafratni yenga olmaydi.
Natijada esa jaholat insonni asta-sekin o`z domiga tortib ketaveradi, o`zining zulmat, qo`rqinch va alamga to`la yutib yuboruvchi yo`laklari sari yetaklayveradi. Inson ruhan kuchi, ma`nan kuchli yetuk bo`lsa bu jaholat domi zulmatini o`z ziyosi ila yengib chiqa oladi.
Qadimdan ota-bobolarimiz jaholat va zulmga qarshi kurshib kelgan va bunday hollarda jaholat tubiga sari cho`kmasliklari uchun yoshlarni har taraflama yetuk va kuchli qilib tarbiyalashga, keng hayotiy tajribaga ega shaxslar qilib yetishirishga harakat qilganlar ularga dunyoviy, diniy va jismoniy taraflama turli bilimlar berib borganlar, ularni hunarli qilib tarbiyalaganlar. Natijada esa jaholatga qarshi kurashgan va bu borada katta odimlar ila odimlagan buyuk shaxslar yetishib chiqqan.
Dunyo yuzining turli joylarida turli davrlarida rivojlanish va uyg`onish davri yuzaga kelgan. Ya`ni turli xil bilim darajasiga ega bo`lgan zamon shaxslari yaratgan olamshumul yangiliklar ug`onish va rivojlanish jarayonini paydo qilgan.
Nisbatan olib qaraydigan bo`lsak hozirgi O`rta Osiyo hududlarida IX-X asrlar uyg`onish davri bo`lib hisoblanadi. Bu sohalarda tibbiyot, algebra, astronomiya. geografiya va shu kabi ko`plab sohalarda olamshumul yangiliklar paydo bo`ldi. Ibn Sino , Xorazmiy, Beruniy, Mirzo Ulug’bek, Kamoliddin
Behzod kabi ko’plab, buyuk shaxslar ma`rifat yo’lida mardonovor kurashganlar. Har birlari har xil sohalarda buyuk muvaffaqiyat cho`qqisiga erishganlar, masjid va madrasalarda o`zlari kabi buyuk shaxslarni tarbiyalashga intilganlar. Bu esa jaholatni tarqatib, yo`q qilib yuborguvchi yorug` bir kuch timsolidir.
Barcha zamonlarda jaholatga qarshi ma`rifat bilan kurashib kelganlar. Bugungi davrlardan ancha oldin ham jaholatga qarshi kurashda buyuk bobolarimiz o`zlarining jadidchlik harakati bilan hm ro`baro’ kelganlar. Ular jaholat dunyoni egallamasligi uchun shirin jonlaridan kechib, xalq dushmani degan nom olishg ham tayyor bo`lib, umrlaridan kechib kurashganlar.
Os’ha davrlarda xalqqa ma`rifat nurini singdirib, ularni ozodlik, xurlik, ma`rifatlilik sari yetaklagan ko`plab komil shaxslar “xalq dushmani ” deb e`lon qilinib, ayovsizlarcha qurbon qilingan. Ammom shunga qaramasdan ozodlik, xurlik, ma`rifat kurashchilari o`z harakatlarini kurashlarini davom ettirgan, jaholat zulmiga qarshi ma`rifat nuri bilan borganlar.
Ma`rifat nurining kuchi ko`plab qurbonlaridan keyin va nihoyat jaholat zulmati ustidan g`alaba qozonadi. Ammo inson zoti bor ekan ular hamisha kurashda bo`ladi : jaholat va ma`rifat.
Xulosa.
jaholatga qarshi ma`rifat bilan kurashar ekanmiz, ma`rifatimizni yuksaltirishimiz uchun ko`plab kitoblar o`qishimiz, dunyoviy va yetarli darajada diniy bilimlarga ega bo`lishimiz lozim. Chunki bunday shaxslar qalbida zulmga o`rin bo`maydi.
Dinning maqsadini bilgan, uni tushungan inson hech qachon qalbida biovga qarshi yomon niyat-u amal bu yoqda tursin. yomon o`ylar, yomon so`zlar ham hech qachon o`ylamaydi. Zulm, qahr va adovat bo`lmagan joyda esa jaholat urug`lari zinhor va zinhor unmaydi.
Go`yoki urug` tuproq va suvsiz unib chiqa olmas ekan jaholat ham xuddi shunday, zulm va adovatsiz, qaxrsiz quruq toshga aylanadi. Shunday ekan bunday tosharga aslo suv va tuproq, havo berib uni qahr urug`iga aylantirmasligimiz lozim.
Butun dunyoning tiragi, millatlar kelajagi bo`lgan yoshlar, keling qo`lni qo`lga beraylik, jipslashaylik, birlashaylik, jaholatga qarshi ma`rifat bilan kurashib, ma`rifat olovini manguga yoqaylik. Zero nuri ila butun olamni nurafshon aylasin.
Qo`lni- qo`lga berib olamni qutqaraylik, qalblarimiz birga ekan, Ma`rifat nuri aslo so`nmaydi!Jaholatga qarshi ma’rifat insho.
Tavsiya etamiz: Farhod va Shirin dostoni haqida insho.